http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam ... show.shtml
Lê Quỳnh
BBC Việt ngữ, Bangkok
Đón Tết ở Sài Gòn
Năm cũ qua đi, hy vọng cho một Năm Mới tiến bộ hơn
Có một số điều thú vị gợi ra khi xem chương trình Gặp nhau cuối năm với chủ đề Táo quân về chầu, phát tối 29 Tết trên Đài Truyền hình Việt Nam (VTV) - một chương trình đáng xem.
Vẫn là các Táo quân đại diện cho những lĩnh vực quan trọng của xã hội: y tế, giáo dục, thể thao…gửi sớ tấu trình những sự kiện trong năm cho Ngọc Hoàng. Cái độ phê phán trong chương trình năm nay hình như mạnh dạn, và mang tính tự phê hơn mấy năm trước.
Thí dụ, anh Táo thể thao nhắc cả đến Đại hội thể thao sinh viên Đông Nam Á với sự ăn năn.
Đại hội mới diễn ra tháng 12, gây điều tiếng vì VN đưa rất nhiều tuyển thủ quốc gia có tiếng ra đấu với các sinh viên nghiệp dư trong vùng.
Mới mẻ
Việc Việt Nam đưa các tuyển thủ chuyên nghiệp dự giải không phạm luật vì các tuyển thủ quốc gia đều được vào hệ tại chức của các trường đại học TDTT. Dựa trên lý lẽ pháp lý này, lãnh đạo ngành thể thao khi ấy đã gạt qua bên sự chỉ trích từ dư luận và báo chí.
Nhưng tối 29 Tết, trước cả nước, anh Táo thể thao ân hận trước căn bệnh thành tích, nói thêm: “Ở trên giao xuống, thì phải thực hiện. Đã dặn các em khi ra đấu chỉ bỏ 70% sức thôi, nhưng đội bạn yếu quá, mình lại đâm hăng thành ra đoạt vàng lia chia, thậm chí phá cả kỷ lục cũ, nên người ta mới biết…”
Cái mới của năm nay là có cả Táo blog. Các Táo khác tỏ ra khó chịu khi Táo blog bước ra và dùng những từ ngữ như “hic hic, ặc ặc”.
Rapper Kim, 15 tuổi, cũng được lên truyền hình để hát một ca khúc tự sáng tác với nội dung kêu gọi người lớn hãy thông cảm với cách nghĩ của tuổi trẻ.
'Cơ chế'
Thú vị nhất là sự xuất hiện của Táo ‘cơ chế’ (Minh Vượng đóng).
Không khó để nhận ra ẩn ý ở đây. Chị Táo cơ chế béo phị, áo mang hình mạng nhện. Các vị Táo kia nhao nhao đòi chị Táo cơ chế đổi thay, “không thì làm sao hội nhập được.” Chị Minh Vượng nhếch mép: “Dễ mà thay đổi nhé. Không có cơ chế của chị, bọn em chết cả nút…”
Các Táo cố mãi vẫn không bẩy được chị cơ chế, phải gọi Thiên Lôi ra tay, nhưng dữ dằn là thế, ông cũng chịu thua cơ chế.
Về gần cuối, chương trình bày tỏ sự dùng dằng, ngập ngừng giữa bước đến cái mới và nỗi lo mất mát.
Táo văn hóa bảo không phải cứ thay đổi hết là tốt đâu, những gì “cũ kỹ” có khi lại có giá trị của chúng: “Thế bác có muốn con bác lớn lên, nó có nhà riêng, cuộc sống riêng, bác muốn đến thăm nó thì phải xin phép trước?”
Câu hỏi trong đầu người xem là kết thúc của chương trình sẽ thế nào, liệu Táo cơ chế có thay đổi không?
Ở đây, Ngọc Hoàng có tiếng nói cuối cùng, và ngài phán các Táo hãy tiếp tục “nghiên cứu” để thay đổi cơ chế (nghĩa là hiện chưa thể đổi ngay).
Ngài lại bảo với Táo văn hóa, ý rằng hội nhập mà không hòa tan, rằng “người nước ngoài đến VN là muốn thấy những điều khác với họ, chứ họ không muốn thấy ta có sự bắt chước rập khuôn với người.”
Một chương trình tóm được phần nào tâm thế xã hội hiện nay.
